Truy xuất nguồn gốc theo 5M1E – Giải pháp kiểm soát chất lượng toàn diện cho doanh nghiệp sản xuất

Các đơn hàng quốc tế ngày càng yêu cầu khắt khe hơn về tính minh bạch và khả năng kiểm soát chất lượng của nhà cung cấp. Để đáp ứng kỳ vọng từ khách hàng, nhiều doanh nghiệp đã áp dụng truy xuất nguồn gốc theo 5M1E giúp hỗ trợ truy vết toàn bộ yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng, từ con người, máy móc, nguyên vật liệu cho đến môi trường sản xuất… từ đó, kiểm soát rủi ro, nâng cao chất lượng và tạo lợi thế cạnh tranh trên chuỗi cung ứng toàn cầu.

5M1E là gì?

5M1E (hay mô hình xương cá) là viết tắt của 6 yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản xuất bao gồm:

• Man (Con người) – Ai thực hiện?
• Machine (Máy móc) – Máy móc nào được sử dụng?
• Material (Nguyên vật liệu) – Nguyên vật liệu, linh kiện đầu vào là gì?
• Method (Phương pháp) – Quy trình sản xuất được áp dụng?
• Measurement (Đo lường) – Dữ liệu đo lường và thông số kỹ thuật ra sao?
• Environment (Môi trường) – Điều kiện môi trường tại thời điểm sản xuất?

Truy xuất nguồn gốc theo 5M1E cho phép doanh nghiệp kiểm soát toàn bộ vòng đời sản phẩm, từ khâu đầu vào đến đầu ra, phục vụ cho hoạt động kiểm tra chất lượng, cải tiến quy trình và xử lý sự cố.

Xem thêm: Các cấp độ truy xuất nguồn gốc

Các yếu tố cấu thành 5M1E

6 Yếu tố chính trong mô hình 5M1E bao gồm:

6 thành tố chính tạo nên mô hình 5M1E

Man (Con người)

“Man” đề cập đến các nhân sự tham gia vào quá trình sản xuất (bao gồm: người vận hành, người giám sát, nhân viên kiểm tra chất lượng,…). Đây được xem là yếu tố quan trọng và khó quản lý nhất trong 5M1E.

Máy móc vận hành và tạo ra sản phẩm nhờ thao tác của con người. Vì vậy, kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm của người lao động ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng sản phẩm. Để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, doanh nghiệp cần chú trọng đào tạo và đưa ra các chế độ, đãi ngộ phù hợp.

Ngoài ra, các thông tin về “Man” cũng cần được lưu trữ để phục vụ công tác truy xuất nguồn gốc theo 5M1E:

• Tên, mã nhân sự
• Trình độ đào tạo, chứng chỉ
• Ca làm việc, bộ phận phụ trách
• Lịch sử thao tác trong quy trình

Machine (Máy móc thiết bị)

Máy móc, thiết bị sản xuất là thành tố không thể thiếu để tạo nên một sản phẩm hoàn thiện. Để máy móc hoạt động hiệu quả, chính xác và mang lại hiệu suất cao, doanh nghiệp cần tiến hành bảo trì, bảo dưỡng máy móc thường xuyên; đồng thời, kiểm tra chất lượng và độ ổn định của máy móc trước khi vận hành.

Truy xuất theo yếu tố “Machine” giúp nhà quản lý nắm rõ tình trạng sử dụng máy móc dưới nhà xưởng: Máy nào đã được sử dụng?, Tình trạng vận hành ra sao tại thời điểm đó?, Máy có được bảo trì định kỳ không?, Có cảnh báo lỗi hay không?…

Một số thông tin về máy móc, thiết bị nên được lưu trữ để phục vụ công tác truy xuất nguồn gốc sau này gồm:

• ID thiết bị
• Thông số vận hành tại thời điểm sản xuất
• Lịch sử bảo trì – hiệu chuẩn
• Sự kiện lỗi hoặc bất thường

Material (Nguyên vật liệu)

Trong mô hình 5M1E, nguyên vật liệu giữ vai trò vô cùng quan trọng. Bất kỳ sai sót nào về số lượng hoặc chất lượng vật liệu đều có thể ảnh hưởng đến tiến độ, chi phí và nguồn lực sản xuất. Vì vậy, doanh nghiệp nên tiến hành truy xuất nguồn gốc nguyên vật liệu để kiểm soát chất lượng ngay từ khâu đầu vào và xử lý nhanh các lỗi do nguyên liệu gây ra.

Thông tin truy xuất nguồn gốc nguyên vật liệu có thể bao gồm:

• Mã nguyên vật liệu, lô hàng
• Nhà cung cấp, chứng nhận
• Ngày nhập kho, số lượng, hạn sử dụng, điều kiện bảo quản
• Kiểm định chất lượng đầu vào

Method (Phương pháp sản xuất)

Phương pháp sản xuất là cách thức người lao động vận hành máy móc, thiết bị để tạo ra sản phẩm. Truy xuất nguồn gốc yếu tố này giúp doanh nghiệp xác định được:

• Quy trình sản xuất được áp dụng để tạo ra sản phẩm
• Thời gian thực hiện từng bước
• Những thay đổi trong công thức/kỹ thuật
• …

Measurement (Kiểm tra và đo lường)

Mỗi doanh nghiệp có tiêu chí đánh giá chất lượng riêng. Trước khi giao sản phẩm đến khách hàng, doanh nghiệp cần tiến hành kiểm tra và đo lường chất lượng theo các tiêu chí đã đặt ra, để xác nhận sản phẩm có đáp ứng yêu cầu kỹ thuât không.

Kiểm tra và đo lường chất lượng là một thành phần quan trọng trong 5M1E

Các thông tin cần được truy xuất ở công đoạn này có thể kể đến như:

• Giá trị đo lường thực tế
• Thiết bị đo, sai số
• Thời điểm và tần suất đo
• So sánh với giá trị tiêu chuẩn

Environment (Môi trường)

Môi trường là yếu tố cuối cùng trong 5M1E. Môi trường làm việc có thể tác động đến chất lượng sản phẩm và hiệu suất của công nhân. Do đó, dữ liệu môi trường cần được ghi nhận liên tục để tăng tính minh bạch và giúp doanh nghiệp kiểm soát rủi ro tốt hơn.

Các thông tin liên quan đến môi trường làm việc cần được lưu trữ để phục vụ truy xuất có thể kể đến như:

• Nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, độ sạch, điều kiện ánh sáng, tiếng ồn…
• Lịch sử sự cố môi trường
• Thời gian ghi nhận, khu vực cụ thể

Lợi ích khi ứng dụng 5M1E trong truy xuất nguồn gốc

Truy xuất nguồn gốc theo 5M1E là phương pháp tối ưu giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng. Bằng cách áp dụng 5M1E, doanh nghiệp có thể:

Áp dụng phương pháp truy xuất nguồn gốc theo 5M1E mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp

Khoanh vùng và xử lý sự cố nhanh chóng

Khi có lỗi phát sinh trong quá trình sản xuất, việc truy vết thông tin theo 5M1E sẽ giúp doanh nghiệp nhanh chóng khoanh vùng và xác định các yếu tố có khả năng gây ra lỗi. Ví dụ, lỗi phát sinh từ thiết bị (Machine), thao tác sai của công nhân (Man), hay điều kiện môi trường không đạt chuẩn (Environment)…

Việc truy xuất thông tin có thể diễn ra theo cả hai chiều: 

• Ngược dòng: Từ sản phẩm cuối cùng trở về nguồn gốc nguyên liệu
• Xuôi dòng: Từ nguyên liệu qua các công đoạn gia công, chế biến đến sản phẩm. 

Nhờ đó, doanh nghiệp có thể tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí trong việc tìm ra nguyên nhân gốc rễ của vấn đề và triển khai các biện pháp khắc phục hiệu quả.

Tăng cường hiệu quả quản lý chất lượng

Việc ứng dụng 5M1E trong truy xuất nguồn gốc cung cấp cho doanh nghiệp một lượng lớn dữ liệu chi tiết và có hệ thống về toàn bộ quá trình sản xuất. Thông tin này cho phép doanh nghiệp giám sát chặt chẽ từng công đoạn, đảm bảo mọi hoạt động đều tuân thủ theo các tiêu chuẩn chất lượng đã đặt ra. Đồng thời, dữ liệu thu thập được cũng là cơ sở quan trọng để doanh nghiệp thực hiện các hoạt động phân tích, đánh giá hiệu quả của quy trình sản xuất hiện tại và liên tục cải tiến để nâng cao chất lượng sản phẩm.

Đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và yêu cầu từ đối tác

Tại một số ngành đặc thù như: Sản xuất ô tô, linh kiện điện tử, thực phẩm, dược phẩm… các nhà cung cấp bắt buộc phải chứng minh năng lực truy xuất nguồn gốc. Bằng cách áp dụng 5M1E trong truy xuất nguồn gốc, doanh nghiệp có thể cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết để chứng minh nguồn gốc, quy trình sản xuất và các biện pháp kiểm soát chất lượng được áp dụng để đáp ứng yêu cầu từ đối tác và các tiêu chuẩn quốc tế hiệu quả hơn, từ đó, tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Xem thêm:

• Truy xuất nguồn gốc trong ngành điện tử
• Truy xuất nguồn gốc dược phẩm
• Truy xuất nguồn gốc trong ngành khuôn mẫu nhựa

Truy xuất nguồn gốc theo 5M1E hiệu quả hơn với giải pháp 3S iFACTORY

Để triển khai truy xuất nguồn gốc theo 5M1E một cách hiệu quả và bài bản, doanh nghiệp cần một nền tảng số hoá có khả năng thu thập – lưu trữ – phân tích dữ liệu theo thời gian thực, đồng thời có tính liên kết chặt chẽ giữa các bộ phận sản xuất, chất lượng và kho vận. Giải pháp nhà máy thông minh 3S iFACTORY do ITG Technology phát triển chính là công cụ chiến lược để hiện thực hóa điều đó.

3S iFACTORY là giải pháp toàn diện cho bài toán truy xuất nguồn gốc của doanh nghiệp

3S iFACTORY đóng vai trò là “trung tâm kết nối huyết mạch” của nhà máy, giúp doanh nghiệp quản lý xuyên suốt dòng chảy sản xuất từ đầu vào đến đầu ra thông qua 10 module lõi: 

• Trục kế hoạch sản xuất thông minh 3S SPS
• Quản lý kho thông minh WMS
• Điều hành và thực thi sản xuất MES
• Quản lý chất lượng QMS
• Bảo trì, bảo dưỡng thiết bị MMS
• Quản lý hiệu suất thiết bị tổng thể OEE
• Quản lý năng lượng và môi trường EMS

Tất cả các module được thiết kế để liên thông dữ liệu, tạo nên một hệ sinh thái đồng bộ giúp doanh nghiệp triển khai truy xuất nguồn gốc theo chuẩn 5M1E một cách hiệu quả.

Với sự trợ giúp của 3S iFACTORY, doanh nghiệp có thể:

• Ghi nhận thông tin xuyên suốt vòng đời phát triển của sản phẩm, thông qua việc theo dõi và kiểm soát hành trình lịch sử của sản phẩm, từ nhập kho, xuất kho nguyên vật liệu; quy trình sản xuất; đóng gói & kiểm tra chất lượng đầu ra đến nhập kho thành phẩm.
• Số hóa thông tin nguyên vật liệu, quy trình sản xuất bằng mã QR Code để phục vụ việc quản lý và truy xuất nguồn gốc.
• Quét mã QR code trên sản phẩm để truy xuất nguồn gốc.

• Tích hợp 7 QC Tools hỗ trợ phân tích nguyên nhân gốc rễ và khoanh vùng để rút ngắn thời gian xử lý sự cố và giảm tỷ lệ hàng lỗi.

Liên hệ ngay với ITG theo hotline 092.6886.855 để được các chuyên gia tư vấn miễn phí giải pháp truy xuất nguồn gốc phù hợp nhất với doanh nghiệp!

Với yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường và khách hàng, truy xuất nguồn gốc theo 5M1E không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc để doanh nghiệp sản xuất duy trì cạnh tranh. Đây là bước đi chiến lược để nâng cao năng lực quản trị, tăng cường minh bạch và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số nhà máy một cách bài bản.