Sản xuất hàng loạt (Mass Production) là gì? Cách tối ưu sản xuất hàng loạt trong nhà máy

Mass production là mô hình sản xuất phổ biến được áp dụng tại nhiều doanh nghiệp hiện nay. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết về khái niệm, đặc trưng, ưu nhược điểm của loại hình sản xuất này và hướng dẫn cách giúp doanh nghiệp tối ưu dây chuyền sản xuất hàng loạt trong nhà máy để nâng cao hiệu suất và giảm chi phí.

Mass production là gì?

Sản xuất hàng loạt (tiếng Anh: Mass production) là phương pháp sản xuất cho phép doanh nghiệp tạo ra một số lượng lớn sản phẩm giống nhau trong thời gian ngắn, bằng cách áp dụng dây chuyền lắp ráp tiên tiến và công nghệ tự động hóa.

Mass production là loại hình sản xuất phổ biến được áp dụng trong nhiều ngành công nghiệp

Mass production còn được biết đến với tên gọi khác là sản xuất lặp lại, sản xuất theo dòng hay sản xuất nối tiếp. Loại hình sản xuất này được áp dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là những ngành có nhu cầu tiêu dùng lớn và tính tiêu chuẩn hóa cao như: Thực phẩm và đồ uống, điện tử tiêu dùng, hàng gia dụng, dệt may, sản xuất ô tô,…

Tìm hiểu thêm: Các loại hình sản xuất trong doanh nghiệp

Đặc điểm của Mass production

Loại hình sản xuất hàng loạt sở hữu những một số đặc trưng cơ bản như sau:

03 Điểm đặc trưng cơ bản của mô hình Mass prodution

Sản xuất số lượng lớn

Sản xuất số lượng sản phẩm lớn trong thời gian ngắn là điểm đặc trưng của sản xuất hàng loạt. Nhờ đặc điểm này, các doanh nghiệp hạ giá thành sản phẩm, nâng cao hiệu suất để nhanh chóng đáp ứng nhu cầu thị trường và chiếm lĩnh thị phần. Tuy nhiên, nếu không dự báo chính xác nhu cầu, doanh nghiệp có thể gặp rủi ro tồn kho.

Tính lặp lại cao

Trong sản xuất hàng loạt, mỗi quy trình, thao tác hoặc công đoạn đều được thực hiện liên tục, lặp đi lặp lại với cùng một chuẩn đầu vào. Nhờ vậy, quy trình sản xuất được tối ưu hóa hiệu quả, giúp doanh nghiệp giảm thời gian, giảm sai sót và nâng cao tốc độ sản xuất. 

Ví dụ, trong sản xuất mặt hàng điện tử, công đoạn lắp ráp chip trên bảng mạch thường do robot thực hiện với tốc độ hàng nghìn lần mỗi giờ và sai số gần như bằng 0. Dựa vào tính lặp lại cao, sản xuất hàng loạt đã giúp doanh nghiệp rút ngắn thời gian sản xuất và tiết kiệm chi phí đáng kể.

Tính đồng nhất và tự động hóa

Một đặc điểm quan trọng khác của mass production là đảm bảo sự đồng nhất về chất lượng và hình dáng sản phẩm. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì chất lượng trong từng sản phẩm mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng các quy trình sản xuất lặp đi lặp lại.

Bên cạnh đó, tự động hóa cũng đóng vai trò cốt lõi trong mô hình sản xuất hàng loạt. Mass production thường sử dụng hệ thống dây chuyền tự động, robot công nghiệp và các phần mềm điều hành sản xuất để giảm bớt sự phụ thuộc vào lao động thủ công. Nhờ đó, giúp doanh nghiệp tăng năng suất, độ chính xác và tiết kiệm chi phí nhân công.

Ưu điểm của sản xuất hàng loạt

Mô hình mass production mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp áp dụng. Một số lợi ích nổi bật có thể kể đến như:

Mass prodution giúp doanh nghiệp giảm chi phí và nâng cao hiệu suất

Giảm chi phí sản xuất

Việc sản xuất hàng hóa với số lượng lớn giúp doanh nghiệp giảm đáng kể chi phí trên mỗi đơn vị sản phẩm. Cụ thể, các chi phí cố định như: Chi phí nhà xưởng, máy móc, bảo dưỡng… được phân bổ trên nhiều đơn vị sản phẩm hơn, góp phần làm giảm chi phí sản xuất trên mỗi sản phẩm. Bên cạnh đó, việc mua nguyên vật liệu với số lượng lớn cũng giúp doanh nghiệp có được mức giá nhập ưu đãi hơn.

Tăng năng suất

Do quy trình đã được thiết kế tối ưu và áp dụng tự động hóa nên các nhà máy áp dụng mô hình mass production thường có tốc độ sản xuất nhanh và hiệu quả hơn. Dây chuyền lắp ráp cho phép sản phẩm di chuyển liên tục qua các công đoạn, từ đó, giảm thiểu thời gian chờ đợi và tối ưu hóa quy trình.

Đảm bảo chất lượng ổn định

Đối với sản xuất hàng loạt, các quy trình cần được chuẩn hóa và kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo sản phẩm đầu ra có chất lượng và thông số đồng đều. Điều này giúp doanh nghiệp giảm tỷ lệ hàng lỗi và nâng cao uy tín thương hiệu trên thị trường.

Nâng cao khả năng đáp ứng nhu cầu thị trường và khách hàng

Nhờ khả năng sản xuất số lượng sản phẩm lớn trong thời gian ngắn, mass production giúp doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu thị trường tốt hơn, đặc biệt là đối với các sản phẩm có nhu cầu lớn. 

Ngoài ra, áp dụng sản xuất hàng loạt cũng giúp chi phí sản xuất trên mỗi đơn vị sản phẩm được giảm thiểu đáng kể. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể cung cấp sản phẩm ra thị trường với giá cả cạnh tranh hơn, giúp sản phẩm dễ tiếp cận hơn với đông đảo người tiêu dùng.

Hạn chế của sản xuất hàng loạt

Mặc dù sở hữu nhiều ưu điểm nổi trội, loại hình mass production vẫn có một số hạn chế nhất định, có thể kể đến như:

Sản xuất hàng loạt cần chi phí đầu tư ban đầu lớn

Thiếu linh hoạt với biến động thị trường

Dây chuyền sản xuất hàng loạt đòi hỏi sự đầu tư lớn vào máy móc, thiết bị và quy trình thường được “đóng khung” cố định. Do đó, khi doanh nghiệp cần thay đổi thiết kế sản phẩm hoặc điểu chỉnh quy trình sản xuất để đáp ứng nhu cầu thay đổi của thị trường sẽ gặp rất nhiều khó khăn.

Mặt khác, nếu nhu cầu thị trường đối với sản phẩm tiêu chuẩn hóa giảm sút đột ngột hoặc xuất hiện các sản phẩm thay thế hấp dẫn hơn, các doanh nghiệp áp dụng loại hình sản xuất hàng loạt có thể gặp khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm và phải đối mặt với nguy cơ tồn kho lớn.

Khó đáp ứng nhu cầu cá nhân hóa

Mass production tập trung vào việc tạo ra các sản phẩm tiêu chuẩn hóa. Vì vậy, doanh nghiệp rất khó để đáp ứng yêu cầu tùy chỉnh riêng theo sở thích hoặc nhu cầu đặc biệt của từng khách hàng.

Chi phí đầu tư ban đầu lớn

Việc xây dựng và trang bị một dây chuyền sản xuất hàng loạt đòi hỏi vốn đầu tư ban đầu vào máy móc, thiết bị chuyên dụng, hệ thống tự động hóa và cơ sở hạ tầng rất lớn. Điều này có thể là rào cản đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Rủi ro tồn kho cao

Để đảm bảo hiệu quả của sản xuất hàng loạt, doanh nghiệp cần có khả năng dự báo nhu cầu thị trường chính xác. Sai sót trong dự báo có thể gây ra tình trạng sản xuất thừa, dẫn đến số lượng hàng tồn kho tăng cao và lưu trữ tốn kém.

So sánh Mass production, Batch Production và Make To Order

Mass production, Batch Production và Make To Order là 3 loại hình sản xuất được áp dụng phổ biến hiện nay. Để hiểu chi tiết về sự khác biệt giữa các mô hình sản xuất này, bạn có thể xem trong bảng so sánh dưới đây:

Làm thế nào để tối ưu sản xuất hàng loạt trong nhà máy?

Để vận hành mô hình sản xuất hàng loạt hiệu quả và thích ứng với thay đổi thị trường, doanh nghiệp nên:

Kết hợp ERP và MES để quản lý hoạt động sản xuất

Hệ thống MES hoạt động như một trung tâm điều phối trực tiếp trong nhà máy, cung cấp khả năng giám sát toàn bộ dây chuyển sản xuất theo thời gian thực, từ quy trình sản xuất, tiến độ công việc đến hiệu suất của từng công đoạn… 

Khi được kết nối và đồng bộ dữ liệu với hệ thống ERP, thông tin về kế hoạch sản xuất tổng thể, nhu cầu vật tư và thông tin về nhân sự (ca làm việc, năng lực) sẽ được chia sẻ một cách liền mạch. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể sắp xếp lịch sản xuất tối ưu, đảm bảo mọi công việc được thực hiện theo đúng kế hoạch.

Sự phối hợp nhịp nhàng giữa hai hệ thống cũng giúp nhà quản lý có cái nhìn chi tiết về toàn bộ quá trình sản xuất, từ đó đưa ra các quyết định nhanh chóng và chính xác hơn, đồng thời tăng tính chủ động trong mọi hoạt động.

Xem thêm: Tích hợp ERP và MES: Tiền đề để xây dựng nhà máy thông minh

Áp dụng phần mềm quản lý chất lượng để giảm tỷ lệ sản phẩm lỗi

Kiểm soát chất lượng ngay từ các công đoạn đầu tiên của quy trình sản xuất giúp doanh nghiệp ngăn ngừa lỗi phát sinh và đảm bảo sự đồng đều của sản phẩm đầu ra.

Bằng cách sử dụng phần mềm quản lý chất lượng (QMS), doanh nghiệp có thể kiểm soát chất lượng chặt chẽ từ IQC-PQC-OQC, nhờ đó, dễ dàng khoanh vùng NG trên từng công đoạn và nhanh chóng tìm ra nguyên nhân gốc rễ của vấn đề để lên phương án khắc phục kịp thời.

Phần mềm quản lý chất lượng (QMS) nằm trong hệ sinh thái nhà máy thông minh 3S iFACTORY của ITG Technology hiện đang là sự lựa chọn của nhiều doanh nghiệp đang áp dụng mô hình sản xuất hàng loạt. Phần mềm có khả năng thu thập dữ liệu thông qua thiết bị IoT, số hóa hoạt động QC từ đầu vào đến đầu ra, giúp doanh nghiệp dễ dàng truy xuất nguồn gốc sản xuất. Đặc biệt, giải pháp còn tích hợp bộ công cụ 7 QC Tools, hỗ trợ người quản lý chủ động kiểm soát chất lượng trước khi xảy ra sự cố.  

Với giải pháp QMS đến từ ITG, doanh nghiệp sản xuất có thể: 

• Số hóa quản lý chất lượng IQC – PQC – OQC 
• Khoanh vùng NG trên từng công đoạn 
• Tích hợp 7 QC Tools phân tích lỗi và phòng ngừa 
• Truy xuất nguồn gốc theo 5M1E

Tối ưu hóa thiết kế sản phẩm cho sản xuất (Design for Manufacturing)

Một thiết kế thông minh sẽ tạo tiền đề cho một quy trình sản xuất hàng loạt trơn tru và hiệu quả. 

Ngay từ giai đoạn thiết kế, doanh nghiệp cần tính đến các yếu tố liên quan đến khả năng sản xuất hàng loạt của dây chuyền. Các thiết kế nên hướng đến việc đơn giản hóa cấu trúc sản phẩm, giảm số lượng linh kiện và các bước lắp ráp phức tạp. Việc thiết kế sản phẩm phù hợp với dây chuyền sản xuất hiện tại sẽ giúp doanh nghiệp rút ngắn đáng kể thời gian chuẩn bị sản xuất (setup time) và giảm thiểu nguy cơ phát sinh lỗi.

Đào tạo nhân sự theo mô hình vận hành số

Khi nhà máy ngày càng được trang bị nhiều máy móc, thiết bị hiện đại, việc đào tạo nhân sự hiểu và vận hành hệ thống hiệu quả là điều cần thiết. Nhân viên cần được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng để vận hành, giám sát và xử lý các vấn đề cơ bản liên quan đến các hệ thống, đảm bảo quá trình sản xuất hàng loạt diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.

Áp dụng hiệu quả mô hình mass production giúp doanh nghiệp đạt năng suất cao, giảm chi phí và đảm bảo chất lượng đồng đều. Tuy nhiên, để vận hành sản xuất hàng loạt hiệu quả trong bối cảnh công nghệ thay đổi nhanh, các nhà máy cần áp dụng chiến lược tối ưu hóa sản xuất, tích hợp công nghệ số và tăng cường khả năng thích ứng.