FPY là gì? Tất tần tật về chỉ số First Pass Yield trong sản xuất

FPY là thước đo chất lượng sản xuất quan trọng giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu suất dây chuyền, tối ưu quy trình và giảm lãng phí hiệu quả. Vậy cụ thể FPY là gì? Chỉ số này hoạt động như thế nào và áp dụng ra sao vào hoạt động sản xuất? Hãy cùng ITG Technology tìm hiểu trong bài viết sau đây.

FPY là gì?

FPY (First Pass Yield) hay Tỷ lệ sản phẩm đạt ngay lần đầu sản xuất là một chỉ số phản ánh tỷ lệ sản phẩm đạt chuẩn chất lượng ngày từ lần đầu tiên mà không cần sửa chữa hay làm lại.

Nói cách khác, chỉ số FPY cho biết mức độ hiệu quả của quy trình sản xuất trong việc tạo ra sản phẩm đạt yêu cầu mà không xảy ra lỗi.

Khái niệm FPY là gì?

Các doanh nghiệp áp dụng phương pháp quản lý chất lượng như: Six Sigma, Lean Manufacturing hay Total Quality Management (TQM) đều coi FPY là một trong những KPI quan trọng cần theo dõi liên tục.

Công thức tính FPY chuẩn xác và ví dụ

Công thức chuẩn được sử dụng phổ biến để tính First Pass Yield (FPY) là:

Trong đó:

• Số lượng sản phẩm đạt chuẩn ngay lần đầu: Là các sản phẩm không cần sửa chữa, tái gia công hoặc làm lại.
• Tổng số sản phẩm được sản xuất: Bao gồm tất cả sản phẩm được tạo ra trong công đoạn đó (đạt và không đạt).

Công thức tính FPY

Ví dụ: Doanh nghiệp sản xuất 10.000 sản phẩm, trong đó có 9.500 đạt tiêu chuẩn mà không cần sửa lỗi, thì FPY = (9.500/10.000) x 100% = 95%.

Phân biệt chỉ số FPY, FTY và RTY

Trong sản xuất, FPY, FTY và RTY đều là những chỉ số phản ánh chất lượng của quy trình sản xuất, tuy nhiên vẫn có sự khác biệt. Bảng so sánh dưới đây sẽ giúp doanh nghiệp hiểu rõ sự khác nhau giữa ba chỉ số trên để lựa chọn công cụ đo lường phù hợp:

Có thể thấy, ba chỉ số FPY, FTY và RTY có mối liên hệ chặt chẽ với nhau trong việc đánh giá chất lượng sản xuất:

• FPY đo lường hiệu suất từng công đoạn riêng lẻ và giúp xác định điểm yếu cụ thể cần cải thiện.
• FTY mở rộng phạm vi đo lường sang toàn bộ chuỗi quy trình bằng cách nhân FPY của các công đoạn với nhau, cho thấy sự tích lũy của lỗi.
• RTY là chỉ số phức tạp nhất, tính đến tất cả các cơ hội lỗi và thường được sử dụng trong các dự án Six Sigma để phân tích sâu.

Trong thực tế, nhiều doanh nghiệp sử dụng kết hợp cả ba chỉ số trên để có cái nhìn toàn diện về chất lượng sản xuất, cụ thể: Áp dụng FPY trong việc cải tiến hàng ngày, áp dụng FTY trong đánh giá tổng thể và RTY cho phân tích chiến lược.

Xem thêm: TQM là gì? Quy trình áp dụng hệ thống quản lý chất lượng toàn diện TQM

Vai trò của chỉ số FPY đối với doanh nghiệp sản xuất

Chỉ số FPY đóng vai trò trọng yếu trong việc đánh giá, cải tiến và tối ưu hóa chất lượng sản xuất. Dưới đây là những giá trị cụ thể mà FPY mang lại cho doanh nghiệp:

Lợi ích khi doanh nghiệp sản xuất tối ưu chỉ số FPY

• Giảm chi phí sản xuất: Mỗi sản phẩm phải sửa lỗi hoặc làm lại đều tiêu tốn thêm nhân lực, vật tư và thời gian sản xuất. Khi cải thiện thông số FPY của nhà máy, doanh nghiệp có thể giảm thiểu được những khoản phí này.
• Nâng cao năng suất tổng thể: Khi sản phẩm đạt chuẩn ngay lần đầu, dây chuyền sản xuất sẽ hoạt động liên tục, không bị gián đoạn bởi các hoạt động sửa chữa hay làm lại sản phẩm. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể gia tăng số lượng sản phẩm hoàn thành đúng hạn, giảm thời gian chu kỳ sản xuất và tối đa hóa công suất thiết bị.
• Nâng cao chất lượng sản phẩm: First Pass Yield cao cho thấy quy trình sản xuất của doanh nghiệp được kiểm soát tốt, đảm bảo chất lượng sản phẩm đầu ra ổn định. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế mà còn gia tăng sự hài lòng của khách hàng.
• Cải thiện khả năng cạnh tranh: Doanh nghiệp có FPY cao sẽ giao hàng nhanh hơn với chi phí thấp hơn so với đối thủ cạnh tranh. Khả năng sản xuất chất lượng cao ngay từ đầu giúp doanh nghiệp xây dựng uy tín vững chắc trên thị trường và thu hút được khách hàng lớn hơn.
• Cải tiến liên tục: Bằng cách theo dõi chỉ số FPY theo thời gian thực, người quản lý có thể nhanh chóng phát hiện các điểm “nút thắt cổ chai” và xác định nguồn gốc vấn đề. Đây là cơ sở để doanh nghiệp thiết lập các giải pháp cải tiến chất lượng sản phẩm hiệu quả, kịp thời.

>> Xem thêm: Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm

Quy trình triển khai đo lường FPY trong sản xuất

Để triển khai và đo lường FPY hiệu quả, doanh nghiệp cần xây dựng quy trình quản lý dữ liệu và kiểm tra chất lượng chuẩn hóa. Dưới đây là 5 bước cơ bản:

5 Bước triển khai đo lường FPY trong sản xuất

Bước 1: Xác định phạm vi đo lường

Ở bước đầu tiên, doanh nghiệp cần xác định rõ phạm vi đo lường FPY. Cụ thể, chỉ sổ FPY sẽ được đo cho một công đoạn, dây chuyền hay toàn nhà máy. Việc xác định rõ phạm vi sẽ giúp doanh nghiệp thiết lập mục tiêu FPY phù hợp hơn với hiện trạng của từng công đoạn và chuẩn mực ngành.

Bước 2: Thu thập dữ liệu đầu vào và đầu ra

Sau khi đã khoanh vùng phạm vi đo lường, bước tiếp theo, doanh nghiệp cần ghi nhận số lượng sản phẩm sản xuất và số lượng sản phẩm đạt chuẩn ngay lần đầu cho các công đoạn hoặc dây chuyền đã xác định.

Việc thu thập dữ liệu FPY của nhà máy có thể thực hiện thủ công bằng cách sử dụng checklist, biểu mẫu hoặc tự động hóa thông qua phần mềm MES. Tuy nhiên, dù áp dụng phương pháp nào, doanh nghiệp cũng cần đào tạo nhân viên cách thu thập dữ liệu chính xác.

Bước 3: Theo dõi và phân tích dữ liệu FPY

Doanh nghiệp thực hiện thu thập dữ liệu về số lượng sản phẩm đạt chuẩn ngay từ đầu định kỳ theo ca/ngày/tuần/tháng để phục vụ cho việc phân tích xu hướng. Thông qua dữ liệu thu thập được, doanh nghiệp có thể xây dựng biểu đồ kiểm soát, nhằm xác định biến động bất thường và so sánh với mục tiêu đặt ra.

Bước 4: Phân tích nguyên nhân

Khi phát hiện vấn đề gây ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm, doanh nghiệp có thể áp dụng các công cụ như: biểu đồ Pareto, biểu đồ xương cá, phương pháp 5 Why,… để phân tích nguyên nhân gốc rễ dẫn đến FPY thấp. Chẳng hạn: Lỗi thiết bị, lỗi tay nghề, lỗi nguyên vật liệu, lỗi quy trình,…

Bước 5: Tiến hành cải tiến

Sau khi xác định được nguyên nhân, doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch cải tiến quy trình sản xuất phù hợp. Sau đó, theo dõi chỉ số FPY của dây chuyền hàng ngày hoặc theo ca sản xuất để đảm bảo các cải tiến đã thực hiện mang lại kết quả thực.

>> Tham khảo thêm: 5 Công cụ quản lý chất lượng cốt lõi trong sản xuất

Những thách thức để đạt được chỉ số FPY cao

Để đạt được FPY trong sản xuất cao và ổn định là một thách thức lớn với nhiều doanh nghiệp. Một số thách thức phổ biến doanh nghiệp thường gặp phải trong quá trình tối ưu chỉ số FPY có thể kể đến như:

Thách thức để đạt được chỉ số FPY cao

Dữ liệu không được theo dõi chính xác, kịp thời

Một trong những thách thức lớn nhất của doanh nghiệp khi tối ưu chỉ số first pass yield là dữ liệu sản xuất không được thu thập chính xác và cập nhật theo thời gian thực. Khi dữ liệu được ghi chép thủ công hoặc không được đồng bộ giữa các bộ phận, việc tính toán FPY trở nên sai lệch, khiến doanh nghiệp không phát hiện kịp thời xu hướng lỗi đang gia tăng.

Để khắc phục, doanh nghiệp nên triển khai phần mềm MES. Giải pháp này có thể thu thập dữ liệu sản xuất tự động từ thiết bị, máy móc, dây chuyền theo thời gian thực. Nhờ đó, người quản lý không chỉ theo dõi, phân tích và kiểm soát FPY dễ dàng, chính xác mà còn có thể phân tích nguyên nhân lỗi và đưa ra các hành động xử lý kịp thời giúp tối ưu FPY.

Quy trình chưa được chuẩn hóa

Khi quy trình sản xuất không có bộ tiêu chuẩn vận hành thống nhất (SOP), mỗi công nhân hoặc mỗi ca làm việc có thể thao tác khác nhau, dẫn đến sai số và lỗi sản phẩm. Quy trình chưa chuẩn hóa cũng khiến việc truy tìm nguyên nhân lỗi trở nên khó khăn hơn, gây tốn kém thời gian xử lý. Vì vậy, doanh nghiệp cần chuẩn hóa quy trình sản xuất từ khâu đầu vào đến đầu ra, đảm bảo mọi thao tác được thực hiện nhất quán và có thể kiểm soát.

Thiết bị và máy móc xuống cấp

Máy móc, thiết bị hoạt động lâu ngày mà không được bảo trì hoặc hiệu chuẩn định kỳ sẽ dễ dẫn đến sai lệch trong thông số kỹ thuật, gây lỗi hàng loạt cho sản phẩm. Ngoài ra, sự cố dừng máy đột ngột hoặc thiết bị hoạt động không ổn định cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chỉ số FPY. Việc triển khai chương trình bảo trì năng suất toàn diện (TPM) là điều kiện cần thiết để đảm bảo độ tin cậy thiết bị và duy trì FPY của nhà máy ở mức cao.

Chất lượng nguyên vật liệu không ổn định

Dù quy trình có tối ưu đến đâu, nếu nguyên liệu đầu vào không đạt chuẩn, tỷ lệ tạo ra sản phẩm lỗi vẫn sẽ cao. Để nâng cao tỷ lệ FPY, doanh nghiệp cần áp dụng hệ thống quản lý nhà cung cấp và thiết lập quy trình kiểm tra nguyên vật liệu nghiêm ngặt trước khi đưa vào sản xuất.

Thiếu văn hóa cải tiến liên tục

Tỷ lệ sản phẩm đạt ngay từ đầu FPY cao không thể duy trì nếu tổ chức thiếu văn hóa cải tiến. Khi nhân viên không chủ động phát hiện, ghi nhận và khắc phục lỗi, những vấn đề nhỏ sẽ tích tụ và làm ảnh hưởng đến chất lượng tổng thể.

Để đạt được kết quả chất lượng FPY cao, doanh nghiệp cần xây dựng văn hóa cải tiến liên tục trong doanh nghiệp, kết hợp sử dụng các công cụ như Kaizen, 5S, hay PDCA để duy trì chất lượng sản xuất ổn định.

Giải pháp đo lường và tối ưu chỉ số FPY trong sản xuất hiệu quả

Để cải thiện chỉ số FPY trong sản xuất, doanh nghiệp cần một hệ thống quản lý có khả năng đo lường, phân tích, phản hồi dữ liệu chất lượng theo thời gian thực. Hệ thống điều hành và thực thi sản xuất 3S MES do ITG Technology phát triển chính là một trong những giải pháp công nghệ nổi bật giúp doanh nghiệp hiện thực hóa điều này. Phần mềm có khả năng:

• Tự động thu thập dữ liệu theo thời gian thực: 3S MES có thể tự động thu thập dữ liệu sản xuất tại từng công đoạn, từ đó giúp nhà quản lý rút ngắn thời gian tổng hợp thông tin và tính toán FPY một cách chính xác.
• Phân tích nguyên nhân lỗi: Hệ thống cung cấp các báo cáo phân tích lỗi chi tiết theo từng công đoạn, nhóm máy, ca làm việc. Nhờ đó, doanh nghiệp dễ dàng xác định điểm nghẽn làm giảm FPY và đưa ra biện pháp cải thiện cụ thể. Ngoài ra, 3S MES còn tích hợp bộ công cụ 7 QC Tools giúp hỗ trợ doanh nghiệp chủ động kiểm soát chất lượng trước khi xảy ra sự cố.
• Cảnh báo sự cố  kịp thời: Khi hệ thống phát hiện vấn đề liên quan đến chất lượng tại bất kỳ công đoạn nào sẽ gửi cảnh báo tự động đến người phụ trách. Điều này giúp doanh nghiệp xử lý lỗi ngay khi vừa phát sinh, tránh việc lỗi lan rộng đến hàng loạt sản phẩm.

Trở thành doanh nghiệp dẫn đầu trong lĩnh vực sản xuất với 3S MES
- Chuyển đổi số hoạt động sản xuất với 5 module lõi: quản lý sản xuất, quản lý kho thông minh, quản lý chất lượng, quản lý thiết bị và bảo trì bảo dưỡng, OEE
- Giải quyết các bài toán cốt lõi trong sản xuất nhờ tích hợp các tính năng vượt trội: 3S SPS, 7 QC Tool, Smart-KPI
- Dễ dàng kết nối với các hệ thống sẵn có của doanh nghiệp: ERP, IoT…
- Thiết kế phù hợp với mô hình sản xuất Việt Nam và chi tiết theo đặc thù ngành

Nhận tư vấn 1:1

Qua bài viết, có thể thấy rằng, FPY (First Pass Yield) là chỉ số quan trọng trong sản xuất. Việc đo lường, theo dõi và cải tiến FPY sẽ giúp doanh nghiệp kiểm soát chặt chẽ chất lượng, tối ưu hóa chi phí, từ đó tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường. Để nâng cao chỉ số PFY, doanh nghiệp nên ứng dụng các giải pháp công nghệ hiện đại để hỗ trợ giám sát và phân tích dữ liệu theo thời gian thực. Nếu doanh nghiệp cần tư vấn thêm về công cụ hỗ trợ quản lý PFY, vui lòng liên hệ ITG theo hotline 092.6886.855 để được các chuyên gia hỗ trợ.

Xem thêm thông tin tại:

• Facebook: https://www.facebook.com/itgtechnology.vn
• Youtube: https://www.youtube.com/c/ITGTechnology