Truy xuất nguồn gốc thực phẩm: Đâu là giải pháp

Truy xuất nguồn gốc trong ngành thực phẩm được cho là giải pháp giúp minh bạch thông tin về quá trình hàng hóa từ lúc sản xuất cho đến khi tới tay người tiêu thụ. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt hiện nay, doanh nghiệp thực phẩm không chỉ cần tối ưu về mặt giá cả, mà còn phải chú trọng về chất lượng và coi đó như đòn bẩy của mình. Đây là cơ sở cho niềm tin của người tiêu dùng, thúc đẩy gia tăng lợi nhuận của doanh nghiệp.

Truy xuất nguồn gốc trong ngành thực phẩm là gì?

Truy xuất nguồn gốc thực phẩm là khả năng theo dõi thông tin từ sản phẩm cuối cùng về nơi sản xuất ban đầu, rà soát từng công đoạn trong chế biến và phân phối. Cụ thể, các công ty sản xuất cần đưa thông tin về nguyên liệu và các thành phần lên hệ thống từ khâu đầu tiên của chuỗi sản xuất đến khâu đóng gói sản phẩm. Tất cả thông tin sản phẩm đều được lưu trữ trên máy chủ để dễ dàng truy xuất. Người mua có thể xem thông tin hàng hóa cũng như lịch sử quy trình chế biến sản phẩm trên hệ thống ngay cả trước khi hàng rời nơi sản xuất.

Không chỉ dừng ở đó, truy xuất nguồn gốc ngành thực phẩm còn liên quan đến việc phân phối và vị trí của sản phẩm sau khi phân phối. Điều này nhằm đảm bảo, bên cung ứng cũng như nhà sản xuất có thể nhanh chóng thu hồi sản phẩm khi có vấn đề về chất lượng được phát hiện.

Mời bạn đọc tham khảo: Tổng quan về truy xuất nguồn gốc nói chung và công nghệ áp dụng trong truy xuất nguồn gốc.

Tại sao cần truy xuất nguồn gốc với ngành thực phẩm

• Quy định bắt buộc của nhà nước cũng như có thể đáp ứng yêu cầu khắt khe của tổ chức thực phẩm

Việt Nam đã xây dựng một hệ thống khung pháp lý, quy chuẩn, tiêu chuẩn khá đầy đủ trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. Trong đó, hệ thống truy xuất nguồn gốc là bắt buộc với mọi cơ sở trong ngành thực phẩm. Từ đó, thu hồi sản phẩm không đảm bảo an toàn, chưa hướng đến minh bạch hóa và cung cấp thông tin cho các tác nhân liên quan (bao gồm cả người tiêu dùng).

Còn đối với các tổ chức quốc tế như các quy định hiện hành của FDA đòi hỏi phần lớn ngành công nghiệp thực phẩm phải thiết lập và duy trì các hồ sơ minh bạch về quy trình, nguồn gốc sản phẩm. Tức họ cần có thông tin truy xuất nguồn gốc tại tất cả các khâu trong chuỗi sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Việc này giúp các nhà quản lý thị trường biết liệu đơn vị cung cấp sản phẩm có nỗ lực tối đa trong vấn đề đảm bảo chất lượng sản phẩm hay không; sản phẩm có được kiểm soát chất lượng một cách nghiêm túc trong toàn bộ chuỗi cung ứng hay không…

Do đó, có thể thấy, việc xây dựng truy xuất nguồn gốc là bước đầu tiên để hàng hóa của doanh nghiệp phân phối trong nước cũng như xuất khẩu ra những thị trường quốc tế khó tính về chất lượng và an toàn thực phẩm.

• Lợi ích thu lại từ việc truy xuất nguồn gốc đối với ngành thực phẩm là rất lớn

Đối với doanh nghiệp

Đối với doanh nghiệp ngành thực phẩm, truy xuất nguồn gốc là bước đầu tạo sự tin tưởng nơi khách hàng, bày tỏ thiện chí của đơn vị về sự minh bạch mọi thông tin sản phẩm. Đây cũng chính là nền tảng quan trọng nhất nhằm gia tăng lợi thế của doanh nghiệp trong bối cảnh cạnh tranh thị trường khắt khe như hiện nay.

Bên cạnh đó, việc thiết lập hệ thống truy xuất nguồn gốc còn cho phép doanh nghiệp có đầy đủ thông tin ngược dòng, từ sản phẩm cuối cùng về nơi sản xuất ban đầu, rà soát từng công đoạn trong chế biến và phân phối… Việc này giúp nhà bán lẻ cũng như đơn vị sản xuất dễ kiểm soát rủi ro phát sinh khi theo dõi và xác minh toàn bộ đường đi của hàng hóa.

Đối với người tiêu dùng

Về phía người tiêu dùng, đây là giải pháp kiểm tra chất lượng sản phẩm hiệu quả, nhanh gọn. Ngày nay, nhiều đơn vị thực phẩm đã tích hợp toàn bộ thông tin sản phẩm trên các mã vạch hiện đại, và dán chúng trên bề mặt hàng hóa. Bằng cách dùng ứng dụng quét mã trên điện thoại thông minh, người tiêu dùng có thể truy xuất toàn bộ thông tin chất lượng cần thiết. Từ đó xây dựng niềm tin trong việc mua sắm.

Đối với cơ quan chức năng

Từ hệ thống truy xuất nguồn gốc, các cơ quan quản lý có thể truy xuất thông tin nhanh chóng, chính xác. Nhờ vậy, họ có thể truy xuất, thu hồi sản phẩm không đảm bảo an toàn ngay khi sản phẩm được tung ra thị trường.

Phương pháp truy xuất nguồn gốc thực phẩm

Phương pháp truyền thống: Truy xuất bằng nhận diện

• Cách thức thực hiện

Cách 1: Sử dụng các tài liệu (thông tin, chứng nhận nguồn gốc, chứng nhận phân tích…)

Theo đó, doanh nghiệp sẽ ghi chép lại toàn bộ các thông tin liên quan đến sản phẩm từ khâu sản xuất ban đầu đến phân phối, bán hàng vào các biểu mẫu theo dõi, giám sát các công đoạn trong chuỗi và lưu hồ sơ.

Cách 2: Nhãn đóng gói sản phẩm

Các thông tin về sản phẩm được cung cấp trên tem, nhãn: Tên sản phẩm, thành phần và phụ gia, nguồn gốc xuất xứ, tên địa chỉ nơi sản xuất, hạn sử dụng…

Cách 3: Nhận dạng quang học (Bar code, QR code)

Thông tin sản phẩm được lưu trữ và truyền tải bằng ký hiệu (khoảng trắng, vạch thẳng, độ rộng khoảng cách..) mà máy móc có thể đọc được.

Cách 4: Thẻ điện từ: EID, RFIDs (radiofrequency identifiers), NFC…

Sản phẩm được gắn tem/seal ngay khi tham gia vào khâu sản xuất và được cập nhật thông tin trong từng công đoạn, sử dụng công nghệ điện tử để truy xuất được thông tin

• Đánh giá

Phương pháp hiện đại

• Công nghệ blockchain

Blockchain là hệ thống cơ sở dữ liệu cho phép chúng ta lưu trữ và truyền tải các khối thông tin (block). Những dữ liệu đó được liên kết chặt chẽ với nhau nhờ vào việc mã hóa. Hơn nữa, các khối thông tin hoạt động độc lập và có thể mở rộng theo thời gian. Chỉ những người tham gia vào hệ thống mới có thể quản lý chúng.

Theo đó, toàn bộ thông tin trong mắt xích nông dân -> doanh nghiệp thực phẩm -> nhà cung ứng -> đơn vị bán lẻ -> người tiêu dùng… sẽ được ghi nhận thông tin lên hệ thống Blockchain theo thời gian thực nhanh chóng. Dữ liệu của sản phẩm ở từng mắt xích sẽ được lưu trữ và liên kết theo chuỗi, nghĩa là sẽ có một sự kết nối thông tin với nhau. Các doanh nghiệp ở mỗi ngành khác nhau có thể theo dõi nguyên vật liệu; xác định nơi chúng di chuyển; ai là người nhận và xử lý chúng; cách thức và thời gian chúng được vận chuyển đến công đoạn tiếp theo.

• Phần mềm truy xuất nguồn gốc ngành thực phẩm – 3S MES

Truy xuất nguồn gốc là một trong những module cốt lõi của phần mềm điều hành thực thi sản xuất 3S MES. Giải pháp sẽ cung cấp cho doanh nghiệp của bạn cái nhìn sâu sắc về từng thành phần được sản xuất và truy vết đầy đủ lịch sử của từng công đoạn. Đây là hệ thống được xây dựng theo chuẩn mực quốc tế, dễ sử dụng với mọi đối tượng: người sản xuất nguyên liệu, nhà chế biến thực phẩm, nhà nhập khẩu…

Hệ thống truy xuất nguồn gốc của 3S MES được xây dựng trên nền tảng của công nghệ IoT tiên tiến. Giải pháp này có tính năng vượt trội như cung cấp dữ liệu một cách nhanh chóng và rõ ràng; cung cấp đầy đủ thông tin về đường đi của sản phẩm, từ quá trình sản xuất, nhập vào kho bãi, khi thông quan qua cửa khẩu, tới khi sản phẩm đến tay người tiêu dùng… Mọi dữ liệu do IoT cung cấp đều được hiển thị theo thời gian thực. Từ đó giúp nhà quản trị luôn nắm bắt tình hình sản xuất thực tế và có giải pháp kịp thời đối với sự cố ngoài mong muốn.

Khác với phương pháp truy xuất nguồn gốc truyền thống được ghi chép bằng tay, lưu trữ bằng giấy tờ sổ sách, với 3S MES, hệ thống sẽ số hóa hồ sơ lô sản xuất với tệp dữ liệu lớn. Theo đó, mọi thông tin sản phẩm được lưu trữ vào máy chủ, dễ dàng truy xuất… Chính vì vậy, doanh nghiệp hoàn toàn có thể yên tâm việc đáp ứng tiêu chuẩn thực hành sản xuất tốt (GMP).

Ngoài ra, 3S MES có thể tích hợp với các công cụ tiên tiến khác trong lĩnh vực sản xuất nói chung và ngành thực phẩm nói riêng. Việc tích hợp trên cho phép dữ liệu thường xuyên được thẩm tra, kiểm chứng hoặc phân tích kiểm nghiệm… Từ đó doanh nghiệp có một kho lưu trữ thông tin về sản phẩm một cách tin cậy, là công cụ tiếp cận thị trường quan trọng, giúp cho bên thứ 3 có thể đánh giá đúng về sản phẩm.

Để được tư vấn kỹ hơn tính năng truy xuất nguồn gốc trong phần mềm 3S MES, doanh nghiệp có thể liên hệ với chuyên gia của chúng tôi theo số điện thoại: 092.6886.855