MES tùy chỉnh và đóng gói: Nên chọn loại nào?

MES (Manufacturing Execution System) là công cụ quan trọng hỗ trợ doanh nghiệp quản lý và điều hành quy trình sản xuất hiệu quả. Tuy nhiên, việc lựa chọn giữa MES tùy chỉnh và đóng gói lại đặt ra một câu hỏi lớn cho các nhà quản lý. Mỗi loại đều có ưu và nhược điểm riêng, việc hiểu rõ sự khác biệt này sẽ giúp doanh nghiệp chọn ra phần mềm phù hợp nhất với mô hình vận hành của mình, từ đó tăng tỷ lệ triển khai thành công.

Hệ thống MES có mấy loại?

MES còn được gọi là hệ thống quản lý và điều hành sản xuất

MES (Manufacturing Execution System) là hệ thống điều hành và thực thi sản xuất giúp doanh nghiệp theo dõi, kiểm soát các hệ thống sản xuất và luồng dữ liệu phức tạp trong nhà máy theo thời gian thực. 

Hệ thống MES trên thị trường hiện nay được chia làm 2 loại chính là MES tùy chỉnh (Customized MES) và MES đóng gói (Commercial Off-the-Shelf MES hay viết tắt là COTS MES). 

• MES tùy chỉnh (Customized MES): Là hệ thống được thiết kế dựa trên các yêu cầu và đặc thù riêng của từng nhà máy, đảm bảo phù hợp nhất với quy trình sản xuất và cơ sở hạ tầng hiện có của doanh nghiệp.
• MES đóng gói (Commercial Off-the-shelf MES hay được viết tắt là COTS MES): Là phần mềm MES được phát triển dựa trên một khuôn mẫu có sẵn, với các chức năng phổ biến được thiết kế để áp dụng cho nhiều doanh nghiệp và ngành công nghiệp khác nhau. 

So sánh MES tùy chỉnh và đóng gói

Cả hai hệ thống MES tùy chỉnh và MES đóng gói đều có những ưu – nhược điểm khác nhau. Vì vậy doanh nghiệp cần đánh giá dựa trên nhiều khía cạnh để có thể chọn ra được phần mềm phù hợp nhất.

MES tùy chỉnh đáp ứng nhu cầu người dùng tốt hơn trong khi MES đóng gói lại dễ triển khai hơn

Hệ thống MES tùy chỉnh

Ưu điểm của MES tùy chỉnh

• Phù hợp với quy trình sản xuất riêng biệt: MES tùy chỉnh được xây dựng dựa trên quy trình sản xuất cụ thể của doanh nghiệp đang áp dụng, đáp ứng chính xác các nhu cầu đặc thù của đơn vị.
• Tính linh hoạt cao: Do được thiết kế riêng, MES tùy chỉnh có khả năng mở rộng và nâng cấp linh hoạt theo sự phát triển, thay đổi của doanh nghiệp, dễ dàng tích hợp với các hệ thống khác như ERP (Enterprise Resource Planning), SCM (Supply Chain Management), hệ thống quản lý kho,… giúp đồng bộ hóa dữ liệu và tối ưu hóa toàn bộ quy trình sản xuất.

Hạn chế của hệ thống MES tùy chỉnh

• Chi phí cao: Việc phát triển và triển khai MES tùy chỉnh đòi hỏi nguồn lực lớn, bao gồm cả về tài chính và nhân sự. 
• Thời gian triển khai: Quá trình xây dựng MES tùy chỉnh cần trải qua nhiều giai đoạn, từ thu thập yêu cầu, phát triển, kiểm thử đến chạy thử và vận hành chính thức. Do đó sẽ mất nhiều thời gian hơn so với khi triển khai MES đóng gói
• Rủi ro về sự không ổn định: Sự phát triển và tích hợp không chuẩn hóa có thể khiến MES tùy chỉnh gặp phải các vấn đề về sự không ổn định hoặc lỗi phần mềm, đặc biệt khi có sự thay đổi trong quy trình sản xuất. Vì vậy, doanh nghiệp nên lựa chọn đơn vị uy tín, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực triển khai MES để đảm bảo hệ thống vận hành hiệu quả nhất.

Hệ thống MES đóng gói

Ưu điểm của MES đóng gói

• Giảm thiểu chi phí: COTS MES thường có chi phí đầu tư ban đầu thấp hơn so với MES tùy chỉnh. Tuy nhiên, doanh nghiệp thường phải trả thêm chi phí duy trì hàng tháng/quý/năm (tùy vào gói đăng ký) để gia hạn phần mềm.
• Rút ngắn thời gian triển khai: Các tính năng và chức năng của hệ thống MES đóng gói đều đã được lập trình sẵn nên quá trình cài đặt sẽ nhanh hơn so với Customized MES.
• Tính ổn định cao: Do đã được thử nghiệm và sử dụng rộng rãi cho nhiều doanh  nghiệp, COTS MES thường có độ ổn định và tin cậy cao.

Hạn chế của phần mềm COTS MES

MES đóng gói không thể đáp ứng hoàn toàn nhu cầu của doanh nghiệp, khó đi sâu vào những nghiệp vụ riêng và không thể giải quyết những bài toán mang tính đặc thù do hệ thống hướng đến tính tổng quát toàn ngành và dành cho nhiều doanh nghiệp.

Doanh nghiệp nên chọn MES tùy chỉnh hay đóng gói?

Việc lựa chọn giữa hệ thống MES tùy chỉnh và đóng gói phụ thuộc vào nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp, ngân sách, thời gian triển khai và mức độ phức tạp của quy trình sản xuất. Dưới đây là một số điểm cần xem xét khi quyết định giữa hai lựa chọn này:

Doanh nghiệp nên chọn MES tùy chỉnh hay đóng gói?

• Đặc thù của doanh nghiệp: Nếu doanh nghiệp có yêu cầu đặc biệt, quy trình sản xuất phức tạp thì MES tùy chỉnh sẽ là lựa chọn phù hợp đem lại hiệu quả lâu dài và bền vững. Ngược lại, nếu doanh nghiệp hoạt động theo mô hình tiêu chuẩn của ngành và không có yêu cầu quá đặc thù thì MES đóng gói có thể đáp ứng đủ nhu cầu.

• Ngân sách và thời gian triển khai: MES đóng gói thường có chi phí triển khai thấp hơn và thời gian triển khai nhanh hơn so với MES tùy chỉnh. 
• Tính linh hoạt và mở rộng trong tương lai: MES tùy chỉnh cho phép điều chỉnh và mở rộng theo nhu cầu của doanh nghiệp trong tương lai. Trong khi đó, MES đóng gói thường có giới hạn về tính linh hoạt và khả năng mở rộng. Do đó doanh nghiệp cũng cần xem xét đến yếu tố này khi  lựa chọn hệ thống MES tuỳ chỉnh hay đóng gói cho phù hợp.

Có thể thấy, mỗi giải pháp đều có những ưu và nhược điểm riêng. Khi quyết định lựa chọn giữa MES tùy chỉnh và đóng gói, doanh nghiệp cần xem xét các yêu cầu, ngân sách, thời gian triển khai mong muốn, nhu cầu mở rộng trong tương lai của doanh nghiệp cũng như khả năng của hệ thống để có thể chọn lựa được một giải pháp đáp ứng mục tiêu của doanh nghiệp.

Nếu Quý khách hàng có nhu cầu tìm hiểu về phần mềm 3S MES xin vui lòng liên hệ:

Công ty Cổ phần Công nghệ ITG – ITG Technology

Tầng 14, Tòa nhà Lilama 10, Đường Tố Hữu, Nam Từ Liêm, Hà Nội

Email: info@itgtechnology.vn

Hotline tư vấn giải pháp: 092.6886.855