bài Viết

Bảo trì phòng ngừa – Preventive Maintenance và Cách lập kế hoạch bảo trì phòng ngừa

22/02/2022

Trên thực tế, chi phí cho hoạt động sửa chữa, bảo trì khi thiết bị gặp trục trặc đột ngột, giảm tuổi thọ, năng suất có thể tốn kém hơn rất nhiều so với chi phí bảo trì nếu các sự cố, sai lỗi được phát hiện sớm và có biện pháp ngăn ngừa kịp thời. Việc ứng dụng bảo trì dựa trên tình trạng máy và bảo trì định kỳ hay còn gọi là phương pháp bảo trì phòng ngừa giúp doanh nghiệp giải quyết bài toán này.

Bảo trì phòng ngừa – Preventive Maintenance là gì?

Bảo trì phòng ngừa (tiếng Anh: Preventive maintenance hoặc preventative maintenance) là phương pháp bảo trì được thực hiện định kỳ và có kế hoạch đối với các thiết bị máy móc nhằm giảm nguy cơ hỏng hóc thiết bị cũng như thời gian ngừng máy ngoài kế hoạch có thể gây tốn kém cho doanh nghiệp.

Bảo trì phòng ngừa được xem là hiệu quả khi việc lên kế hoạch và thực hiện chiến lược này được dựa trên thông tin chi tiết về dữ liệu thời gian thực của máy, từ đó, đội ngũ kỹ sư có thể ngăn ngừa hoặc giảm khả năng xảy ra hỏng hóc của trang thiết bị. Chiến lược bảo trì phòng ngừa được sử dụng tương đối phổ biến hiện nay ở các doanh nghiệp sản xuất, bên cạnh hai phương thức bảo trì khắc phục và bảo trì dự đoán.

Lợi ích của bảo trì phòng ngừa

Bảo trì phòng ngừa là phương pháp bảo trì cân bằng giữa hai yếu tố: thời gian bảo trì máy định kỳ và việc kiểm tra theo dõi máy, hoạt động này sẽ kết hợp bảo trì với việc lưu giữ thông tin thiết bị. Nhờ đó, các bất thường về thiết bị sẽ được phát hiện sớm, từ đó giúp doanh nghiệp ngăn chặn hỏng hóc và sai lỗi ở máy trước khi chúng xảy ra.

Khi được thực hiện đúng cách, bảo trì phòng ngừa có thể giúp doanh nghiệp:

  • Ngăn ngừa hầu hết các vấn đề lớn về máy, do đó giảm tỉ lệ ngừng máy đột ngột, chết máy, do đó, tiết kiệm chi phí thay thế phụ kiện, bảo trì khi máy hỏng.
  • Đảm bảo hoạt động của trang thiết bị, tiến độ và năng suất sản xuất của dây chuyền ổn định.
  • Kéo dài tuổi thọ máy móc và các phụ tùng thay thế cho thiết bị.
  • Ngăn chặn sự cố và cải thiện độ an toàn trong sản xuất.
  • Nâng cao uy tín doanh nghiệp nhờ việc sản xuất đảm bảo tiến độ cung cấp hàng hóa thỏa mãn yêu cầu khách hàng về chất lượng và đúng thời hạn.

Tại sao quản lý bảo trì đặc biệt quan trọng trong mỗi nhà máy? Người ta ước tính cứ 1$ bỏ ra cho bảo trì sẽ tiết kiệm cho doanh nghiệp 5$. Mời bạn đón đọc bài viết: Quản lý bảo trì (Maintenance Management) và các phương pháp quản lý bảo trì bảo dưỡng công nghiệp để tìm hiểu sâu hơn về lợi ích của công tác bảo trì.

Các loại bảo trì phòng ngừa

Bảo trì phòng ngừa bao gồm năm loại hình bảo trì chính:

  • Bảo trì dựa trên thời gian (Time-based Maintenance)

Bảo trì dựa vào thời gian (Time-Based Maintenance) là bảo trì được thực hiện trên thiết bị, máy móc theo kế hoạch được lên lịch trước. Trong đó, thời gian là yếu tố để kích hoạt bảo trì cho loại hình bảo trì này.

Doanh nghiệp cần cài đặt thời gian cố định cho hoạt động bảo trì của thiết bị. Một ví dụ quen thuộc là việc bảo dưỡng máy điều hòa không khí hàng năm thường được đặt lịch trước mùa hè. Dựa vào kế hoạch bảo trì được đưa ra, hoạt động bảo trì được thực hiện mỗi khi đến ngày chỉ định trong kế hoạch.

  • Bảo trì dựa trên lỗi được phát hiện (Failure Finding Maintenance)

Đây là loại hình bảo trì mà hoạt động kiểm tra chi tiết một bộ phận cụ thể của thiết bị, từ đó nhân viên bảo trì có thể phát hiện được các lỗi hoặc những nguy cơ hỏng hóc cho máy. Tuy nhiên, bảo trì dựa trên lỗi được phát hiện không được thực hiện nhằm mục đích duy trì khả năng hoạt động của máy móc, mà là đánh giá xem thiết bị này còn khả năng sử dụng hay không.

  • Bảo trì dựa trên điều kiện (Condition-Based Maintenance)

Bảo trì dựa trên điều kiện là một giải pháp bảo trì theo thời gian thực của thiết bị để lập kế hoạch các hoạt động bảo trì phù hợp cho máy. Các chiến lược bảo trì đều xuất phát từ những phân tích về điều kiện thực tế như nhật ký vận hành, dữ liệu về hao mòn trong quá trình sử dụng, dữ liệu thu thập qua cảm biến,….của thiết bị. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể giám sát tình trạng máy và tiến hành các hoạt động bảo trì cần thiết trước khi máy xảy ra sự cố.

  • Bảo trì dự đoán (Predictive Maintenance)

Bảo trì dự đoán được coi là phiên bản vượt trội hơn của bảo trì dựa trên điều kiện. Nhờ có sự ứng dụng của trí tuệ nhân tạo, cảm biến thiết bị (IoT) và công nghệ trong thu thập và xử lý dữ liệu thực về máy, loại hình bảo trì này có thể đưa ra dự báo và phương án bảo trì thích hợp cho máy.

Đọc thêm: Bảo trì dự đoán – Predictive Maintenance và các nguyên lý hoạt động.

  • Bảo trì dựa trên rủi ro (Risk Based Maintenance)

Doanh nghiệp ứng dụng phương pháp bảo trì này thông qua việc đánh giá rủi ro về khả năng hỏng hóc hoặc xảy ra lỗi của máy để phân bổ các nguồn lực cho hoạt động bảo trì phù hợp: Tăng cường bảo trì và kiểm tra thường xuyên đối với các thiết bị có rủi ro sai lỗi, hỏng hóc cao và bảo trì với tần suất thấp hơn đối với các thiết bị có tỉ lệ rủi ro thấp.

Sự khác nhau giữa bảo trì phòng ngừa và bảo trì dự đoán

Thực chất, bảo trì dự đoán là một loại hình của phương pháp bảo trì phòng ngừa. Do đó, về mục tiêu của bảo trì dự đoán và bảo trì mục tiêu không có sự khác biệt: Hạn chế tối đa tổn thất cho nhà sản xuất bằng việc đảm bảo hoạt động của thiết bị, máy móc luôn ở trong tình trạng tốt nhất. Tuy nhiên, chúng có những điểm khác biệt trong cách tiếp cận và yêu cầu.

Về cách tiếp cận: Đối với bảo trì phòng ngừa, phương pháp này được thực hiện theo định kỳ (hàng tháng, quý, năm). Các mốc thời gian bảo trì được dựa trên quyết định của người quản lý thiết bị. Trong khi đó, bảo trì dự đoán dựa trên dữ liệu thực về phân tích về tình trạng hoạt động của thiết bị để lên kế hoạch bảo trì cần thiết, hạn chế bảo trì dư thừa dẫn đến lãng phí.

Về yêu cầu: Để có thể đưa ra những dự báo chính xác về những sai lỗi, hỏng hóc cho máy trước khi chúng xảy ra, một hệ thống bảo trì dự đoán đòi hỏi đầu tư lớn hơn rất nhiều về mặt công nghệ cũng như trình độ của nhà vận hành phương pháp này so với bảo trì phòng ngừa.

Quy trình lập kế hoạch bảo trì phòng ngừa

bảo trì phòng ngừa

Hình 1: Quy trình 5 bước trong bảo trì phòng ngừa

Một kế hoạch bảo trì phòng ngừa thường gồm năm bước:

Bước 1: Xác định mục tiêu và những ưu tiên trong bảo trì phòng ngừa

Bằng việc xác định rõ ràng mục tiêu của việc áp dụng bảo trì phòng ngừa trong doanh nghiệp: Tiết kiệm chi phí bảo trì? Hạn chế những sự cố về máy móc tiếp tục tái diễn? Hay để bảo vệ tuổi thọ của những máy móc, thiết bị đắt tiền, khó thay thế?

Các chiến lược bảo trì có thể có nhiều mục tiêu khác nhau. Việc một nhà quản lý thiết bị cần làm là sắp xếp và ưu tiên những mục tiêu quan trọng nhất. Để từ đó, các hoạt động phân bổ nguồn lực của doanh nghiệp có thể diễn ra hợp lý.

Bước 2: Lập danh sách và phân loại máy móc

Giai đoạn thứ hai của quá trình lập kế hoạch bảo trì phòng ngừa yêu cầu doanh nghiệp liệt kê các trang thiết bị và phân chia theo nhóm có mức độ cấp thiết về bảo trì cho máy. Các thông tin có ích cho quá trình phân loại này như: thời hạn và hướng dẫn bảo hành theo khuyến nghị của nhà sản xuất, thông tin tình trạng hoạt động/lần sửa chữa trước đó của thiết bị,…sẽ giúp doanh nghiệp xác định tần suất lý tưởng để bảo trì cho từng nhóm.

Bước 3: Sắp xếp nguồn lực cho bảo trì và thực thi

Bằng việc lắp ráp kết quả có được từ hai bước trên, doanh nghiệp có thể đưa ra được quy trình bảo trì dựa trên mục tiêu, mức độ ưu tiên cũng như tình trạng thiết bị, máy móc.

Việc tiếp theo là phân bổ nhân sự để thực hiện bảo trì. Cũng cần lưu ý, cần để lại 10% thời gian cho hoạt động bảo trì ngoài kế hoạch để đối phó kịp thời với những sự kiện không lường trước.

Bước 4: Xác định KPI

Để biết được chiến lược bảo trì có hiệu quả không, bạn cần có những con số chỉ tiêu cụ thể. KPI là thước đo giúp doanh nghiệp đánh giá các hiệu suất công việc hiệu quả, khách quan, từ đó có những cải tiến cho hoạt động bảo trì phòng ngừa sau đó.

Bước 5: Đánh giá và điều chỉnh kế hoạch

Một bản kế hoạch sẽ khó có thể hoàn chỉnh ngay từ bước phác thảo đầu tiên. Việc thường xuyên đánh giá và điều chỉnh giúp doanh nghiệp cải tiến chiến lược bảo trì dự phòng theo hướng đem lại hiệu quả và tận dụng các nguồn lực đã cho tối ưu nhất.

Bạn muốn chuyên gia tư vấn nhanh?
Bạn đang tìm hiểu về các giải pháp chuyển đổi số và muốn chuyên gia tư vấn trực tiếp tức thì? Đừng ngại ngần kết nối với chúng tôi để được hỗ trợ giải pháp nhanh chóng

    Tặng bạn ebook









      Bạn muốn chuyên gia tư vấn nhanh?
      Bạn đang tìm hiểu về các giải pháp chuyển đổi số và muốn chuyên gia tư vấn trực tiếp tức thì? Đừng ngại ngần kết nối với chúng tôi để được hỗ trợ giải pháp nhanh chóng