Hướng dẫn sử dụng hệ thống MES đầy đủ, chi tiết

Để khai thác tối đa tiềm năng của phần mềm MES, việc nắm vững cách sử dụng là vô cùng quan trọng. Trong bài viết này, ITG sẽ cung cấp một hướng dẫn sử dụng hệ thống MES chi tiết, giúp doanh nghiệp có thể triển khai và vận hành hệ thống một cách hiệu quả.

1. Hướng dẫn các bước sử dụng hệ thống MES

Sau đây là chi tiết hướng dẫn sử dụng hệ thống MES. Để giúp người đọc dễ dàng hình dung hơn, một số hình ảnh minh họa sẽ được ITG lấy từ giao diện phần mềm 3S MES:

Bước 1: Thiết lập hệ thống

Sau khi đã lựa chọn được phần mềm MES phù hợp với nhu cầu và chức năng nghiệp vụ, doanh nghiệp sẽ đến với bước đầu tiên trong quá trình sử dụng MES là tiến hành cài đặt và tích hợp phần mềm với các hệ thống khác như: hệ thống ERP, SCADA, PLM,… Bước này thường cần sự hỗ trợ từ phía đơn vị cung cấp giải pháp.

Bước 2: Cấu hình hệ thống

Bước tiếp theo trong hướng dẫn sử dụng hệ thống MES là cấu hình phần mềm. Đơn vị triển khai sẽ hỗ trợ doanh nghiệp thiết lập các thông số cơ bản như: Mã vật tư, mã sản phẩm, tên sản phẩm, quy trình sản xuất theo sản phẩm, thao tác sản xuất, danh mục nhóm dây chuyền sản xuất, phân xưởng, trạm, máy, quy trình sản xuất,… và cấu hình hệ thống báo cáo, cảnh báo chi tiết.

Bước 3: Vận hành hệ thống

Sau khi hoàn tất các thiết lập, người dùng có thể sử dụng hệ thống MES để theo dõi, kiểm soát và vận hành toàn bộ hoạt động sản xuất dưới nhà máy theo thời gian thực:

• Tạo và sắp xếp lịch sản xuất dựa trên các thuật toán sắp xếp ưu tiên

Màn hình trực quan hóa lịch sản xuất trên 3S MES

• Quản lý lệnh sản xuất & work order

Giao diện quản lý chi tiết lệnh sản xuất trên 3S MES

• Quản lý quy trình sản xuất tại từng dây chuyền/khu vực
• Quản lý năng lực sản xuất
• Giám sát các công đoạn sản xuất

Bên cạnh các chức năng cơ bản về sản xuất như trên, nhiều hệ thống MES trên thị trường hiện nay còn cho phép quản lý về Kho, Chất lượng, Bảo trì – bảo dưỡng…. trong cùng một hệ thống. Để sử dụng các chức năng này, người dùng chỉ cần ấn vào Tab chức năng tương ứng là có thể thực hiện các nghiệp vụ mong muốn.

Bước 4: Xem báo cáo

Dữ liệu về hoạt động sản xuất sẽ được thu thập và báo cáo trên hệ thống MES bằng các số liệu hoặc biểu đồ/đồ thị trực quan, hỗ trợ người dùng phân tích, từ đó đưa ra các giải pháp khắc phục hoặc cải tiến kịp thời.

2. Một số lưu ý khi sử dụng hệ thống MES

Để đảm bảo giải pháp MES hoạt động hiệu quả và đáp ứng được sự kỳ vọng, ngoài việc tuân thủ đúng các bước trong hướng dẫn sử dụng hệ thống MES, doanh nghiệp cũng cần lưu ý một số vấn đề sau:

Đào tạo nhân viên

Thông thường, nhiệm vụ đào tạo và hướng dẫn nhân viên sử dụng hệ thống MES sẽ do đơn vị cung cấp giải pháp chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, doanh nghiệp cũng cần phối hợp với nhà cung cấp để hoạt động đào tạo diễn ra bài bản và hiệu quả.

Tổ chức các buổi đào tạo nhân viên sử dụng hệ thống là điều cần thiết khi triển khai MES

Cụ thể, doanh nghiệp cần phân loại đối tượng được đào tạo thành các nhóm dựa trên vai trò và trách nhiệm (ví dụ: cấp lãnh đạo, cấp quản lý trực tiếp (key users), cấp vận hành (end users)…). Mỗi nhóm cần được đào tạo về các chức năng và quy trình cụ thể liên quan đến công việc. Nhà quản lý cũng cần đảm bảo sắp xếp thời gian đào tạo phù hợp với lịch làm việc của nhân viên để không làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất.

Tích hợp hệ thống

Đảm bảo phần mềm MES được tích hợp chặt chẽ với các hệ thống khác nhau như ERP, PLM, IIoT,… là một trong những yếu tố hàng đầu mà doanh nghiệp cần quan tâm khi triển khai và sử dụng MES. 

Chẳng hạn, tích hợp IIoT với MES giúp doanh nghiệp thu thập và xử lý sản xuất theo thời gian thực. Hoặc khi tích hợp ERP và MES, doanh nghiệp có thể chia sẻ thông tin về hoạt động sản xuất dưới nhà xưởng với những bộ phận khác trên khối văn phòng (kế toán, mua hàng, bán hàng, kho…), từ đó nâng cao hiệu quả dự báo nhu cầu, lập kế hoạch sản xuất phù hợp hơn với nguồn lực sẵn có và tính giá thành sản xuất chính xác hơn…

Xem thêm: Tại sao tích hợp phần mềm ERP và MES là phép cộng hoàn hảo cho doanh nghiệp sản xuất?

Đảm bảo tính bảo mật

Yếu tố bảo mật nên được xem xét kỹ lưỡng trong quá trình sử dụng hệ thống MES. Doanh nghiệp cần đề ra các biện pháp phòng ngừa thích hợp như phân quyền cho các phòng ban và cá nhân cụ thể xem, truy cập dữ liệu và thao tác chức năng nhất định. Hoặc mã hóa các dữ liệu quan trọng khi lưu trữ và truyền tải để giảm thiểu đánh kể rủi ro thất thoát, rò rỉ dữ liệu trong quá trình sản xuất.

Áp dụng các biện pháp bảo mật dữ liệu khi sử dụng hệ thống MES

Đánh giá hệ thống định kỳ

Doanh nghiệp cần tổ chức các cuộc đánh giá định kỳ (hàng tháng, hàng quý hoặc hàng năm tùy theo nhu cầu) để kiểm tra hiệu quả hoạt động của hệ thống, đồng thời xác định các vấn đề tiềm ẩn và điều chỉnh khi cần thiết. 

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể tiến hành đánh giá đột xuất khi có thay đổi lớn trong quy trình sản xuất hoặc sau khi triển khai các cập nhật quan trọng. Điều này giúp đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định và đáp ứng tốt những mục tiêu đã đề ra.

Cập nhật và tối ưu hóa phần mềm

Trong quá trình sử dụng MES, doanh nghiệp cần thường xuyên cập nhật phần mềm theo đề xuất của nhà cung cấp, đồng thời kiểm tra các bản cập nhật hoặc nâng cấp. Nếu hệ thống gặp sự cố sau khi cập nhật/nâng cấp, hãy liên hệ ngay với nhà cung cấp để được hỗ trợ.

Việc triển khai và sử dụng hệ thống MES mang lại rất nhiều lợi ích lớn cho doanh nghiệp, không chỉ giúp quản lý sản xuất theo thời gian thực, tối ưu hóa quy trình sản xuất mà còn cải thiện hiệu quả vận hành trong nhà máy. Hy vọng thông qua những hướng dẫn sử dụng hệ thống MES chi tiết ở trên, doanh nghiệp có thể ứng dụng hiệu quả phần mềm này vào hoạt động sản xuất của mình.