Các kênh phân phối Dược phẩm ở Việt Nam

Theo số liệu thống kê, ngành dược Việt Nam hiện có tốc độ phát triển nhanh nhất châu Á do tác động của xu hướng già hóa dân số, và sự tăng lên đáng kể về thu nhập bình quân đầu người đã khiến ngành Dược trở thành lĩnh vực “hot” nhất hiện nay với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp, tập đoàn cả trong nước và nước ngoài. Vậy hệ thống các kênh phân phối Dược phẩm tại Việt Nam có sự tham gia của những thành phần nào?

Đọc thêm: 3S ERP.iPHARMA: Sự lựa chọn của nhiều doanh nghiệp Dược lớn tại Việt Nam

Cơ hội tăng trưởng của kênh phân phối Dược tại Việt Nam

Lĩnh vực bán lẻ dược phẩm có khoảng 57.000 nhà thuốc ở Việt Nam tương đương 6,6 điểm bán trên 10.000 dân. Thị trường bán lẻ dược phẩm luôn nhộn nhịp với sự hiện diện của hàng chục nghìn nhà thuốc truyền thống trên khắp cả nước do các dược sĩ điều hành và các chuỗi nhà thuốc hiện đại như Phano, Mỹ Châu, Eco, | Pharmacity, Vistar, Pharmacity, An Khang. Các nhà thuốc truyền thống có lợi thế hơn so với các chuỗi nhà thuốc hiện đại vì họ có mặt ở khắp các thành phố lớn và các vùng nông thôn. Số lượng nhà thuốc tại Thành phố Hồ Chí Minh và các khu vực đô thị khác cao hơn mức trung bình của cả nước nhưng vẫn thấp hơn tiêu chuẩn quốc tế.

Con đường phân phối thuốc ở Việt Nam:

• Thuốc nhập khẩu chính ngạch

Nhập khẩu -> Nhà phân phối hoặc nhập khẩu nước ngoài/nội địa ->Đấu thầu bệnh viện -> bệnh nhân

Nhập khẩu -> Nhà phân phối hoặc nhập khẩu nước ngoài/nội địa ->Nhà thuốc/phòng mạch -> bệnh nhân

Nhập khẩu -> Nhà phân phối hoặc nhập khẩu nước ngoài/nội địa -> Chợ sỉ -> Nhà thuốc/phòng mạch -> bệnh nhân

• Thuốc sản xuất tại Việt Nam

Thuốc sản xuất -> Đấu thầu -> Bệnh viện -> Bệnh nhân

Thuốc sản xuất -> Nhà thuốc/phòng mạch -> Bệnh nhân

Thuốc sản xuất -> Nhà phân phối sỉ nước ngoài/nội địa -> Chợ sỉ -> Nhà thuốc/phòng mạch -> Bệnh nhân

Thuốc sản xuất -> Chợ sỉ -> Nhà thuốc/phòng mạch -> Bệnh nhân

Đọc thêm: ITG Kick off dự án 3S ERP.iPHARMA tại Công ty CP Dược phẩm Hà Tây

Các kênh phân phối Dược phẩm ở Việt Nam

Kênh bệnh viện – ETC:

Đây là kênh chủ lực mà tất cả các nhà sản xuất dược phẩm cũng như nhà phân phối nhắm đến. Nguyên nhân bởi:

• Lượng tiêu thụ lớn nhất trong các kênh: Người bệnh không có quyền và không đủ kiến thức để lựa chọn, mặc cả giá thuốc. Tất cả phụ thuộc vào phác đồ điều trị, hướng dẫn của bác sĩ
• Là kênh quảng bá hiệu quả, nhanh chóng và mức độ lan tỏa nhanh nhất nếu được các bác sĩ tin tưởng kê toa. Đối với các bệnh viện tuyến cuối tại Hà Nội, Hồ Chí Minh, đây là hy vọng cuối cùng của mọi bệnh nhân khi mắc bệnh hiểm nghèo. Vì vậy, không chỉ nhu cầu sử dụng thuốc đặc trị lớn mà giá thành cũng rất cao.

Kênh nhà thuốc – OTC:

Nhà thuốc là kênh phân phối dược phổ biến nhất tại Việt Nam với hơn 55.000 nhà thuốc tư nhân do đây thường là sự lựa chọn đầu tiên của người dân khi mắc bệnh (tính thuận tiện trong mua bán; thói quen sử dụng các loại thuốc phổ thông). Nhận thấy tầm quan trọng cũng như sự hấp dẫn của mô hình phân phối này, nhiều doanh nghiệp hiện nay đang đầu tư mở các chuỗi nhà thuốc theo chuẩn GPP với các ưu điểm:

• Đảm bảo về chất lượng do dược phẩm của xuất xứ nguồn gốc và hóa đơn rõ ràng
• Giá cả thường thống nhất và cạnh tranh do không phải thông qua nhiều tầng nấc phân phối.
• Người bệnh được tư vấn dùng thuốc tại chính nhà thuốc do các dược sĩ phải có trình độ đạt chuẩn GPP của chuỗi nhà thuốc
• Cơ sở vật chất hiện đại, có quy định về phòng ốc chặt chẽ.

Sự chuyển dịch kênh phân phối Dược từ ETC sang OTC

Đọc thêm: Làm thế nào để tối ưu hiệu quả quản lý kênh phân phối?

Kênh phòng khám bệnh tư nhân:

Hiện cả nước có khoảng hơn 35.000 phòng khám tư nhân và số lượng này tiếp tục tăng mạnh qua các năm, tập trung chủ yếu tại Hà Nội và Hồ Chí Minh. Đây là mắt xích quan trọng trong việc phân phối thuốc bởi:

Đa số người phụ trách phòng khám đều là bác sĩ tại các bệnh viện lớn.

Nhu cầu khám bệnh tại phòng khám tư nhân đang gia tăng khi các tuyến bệnh viện lớn đều không đáp ứng được.

Cơ sở vật chất, thiết bị khá hiện đại, chất lượng dịch vụ tốt trong khi tại các bệnh viện công thì vấn đề này khá nhức nhối.

Có thể nhận thấy rằng, có rất nhiều con đường để đưa dược phẩm đến được với tay người tiêu dùng (bệnh nhân), trong đó chiếm tỷ trọng lớn nhất vẫn là ETC và OTC. Khi mà quy định về phân phối thuốc được nới lỏng hơn, cùng với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp “ngoại đạo”, những đơn vị phân phối thuốc truyền thống đang đẩy mạnh kênh OTC, xây dựng hệ thống phân phối thuốc riêng nhằm tránh tụt hậu trên thị trường.

Đọc thêm: Dapharco – Top 5 nhà phân phối dược phẩm lớn nhất tại Việt Nam ứng dụng phần mềm nào để quản lý?